Γιορτές στην εποχή της κρίσης

Οι μέρες των γιορτών προκαλούν πάντοτε ανάμεικτα και αντιφατικά συναισθήματα. Άλλοι χαίρονται πραγματικά και τις περιμένουν με ανυπομονησία, ενώ άλλοι νιώθουν κατάθλιψη, άγχος και μελαγχολία. Τις φετινές γιορτές λόγω της οικονομικής κρίσης (αλλά και της γρίπης) μάλλον αυξάνεται το ποσοστό της δεύτερης κατηγορίας. Οι περισσότεροι δυσκολεύονται οικονομικά και συνειδητοποιούν ότι δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των ημερών.

Ως αποτέλεσμα, νιώθουν έντονο άγχος, πίεση, απογοήτευση, θυμό και πίκρα.

Καλό είναι να αναρωτηθούμε αν τελικά τα συναισθήματα αυτά μας βοηθούν να ζήσουμε καλύτερα, παρ’ ότι είναι ανθρώπινα και επόμενο να προκληθούν λόγω της κατάστασης. Μήπως θα μπορούσαμε να βγάλουμε κάτι θετικό από τα αρνητικά που ακούμε, αλλά και βιώνουμε καθημερινά; Μήπως, έστω και μόνο για την περίοδο των γιορτών, μπορούμε να βρούμε τρόπους να νιώσουμε ψυχική ανάταση χωρίς περιττά έξοδα; Λύσεις υπάρχουν και είναι στο χέρι μας ή καλύτερα στο… μυαλό μας!

Γεγονός είναι ότι η πλειοψηφία θα αναγκαστεί φέτος να κάνει περικοπές στα έξοδα για δώρα, για το γιορτινό τραπέζι, για διασκεδάσεις και ταξίδια. Το πρώτο θετικό και παρήγορο είναι ότι δεν είμαστε μόνοι σε αυτό που περνάμε, αλλά πρόκειται για ένα γενικότερο φαινόμενο. Έτσι, αισθανόμαστε λιγότερη ευθύνη για την κατάσταση που βρισκόμαστε, και μειώνονται οι αυτοκατηγορίες και η αυτολύπηση. Επειδή έχουμε παρέα στη δυσκολία αυτή, μπορούμε να το εκμεταλλευτούμε γιορτάζοντας μαζί με άλλους και συνεισφέροντας όλοι στο γιορτινό τραπέζι και τα έξοδά του.

Ακόμα όμως κι αν οι γύρω μας δεν δείχνουν να έχουν τέτοιες δυσκολίες, είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε στις δικές μας δυνατότητες και να μην προσπαθούμε να δείχνουμε κάτι που δεν είμαστε. Άλλωστε, αν εμείς οι ίδιοι δεν αισθανόμαστε μειονεκτικά με όσα έχουμε ή δεν έχουμε, δεν μπορεί κανείς να μας πληγώσει ή να μας υποβιβάσει.

Οι φετινές γιορτές δίνουν μια μοναδική ευκαιρία να αναλογιστούμε τι είναι σημαντικό τελικά για μας και να θέσουμε προτεραιότητες στις επιθυμίες και τις ανάγκες μας. Μας είναι τόσο απαραίτητα τα υλικά αγαθά; Μήπως αυτό που χρειαζόμαστε είναι στιγμές χαλάρωσης και ξεκούρασης που, παρ’ ότι δεν έχουν κόστος, είναι ανεκτίμητες; Δεν είναι πιο σημαντικό να περνάμε ποιοτικό χρόνο με τους δικούς μας ανθρώπους; Ας σκεφτούμε πόσο καιρό έχουμε να αφιερώσουμε χρόνο ξεκούραστοι και χωρίς άγχος στο σύντροφό μας, στα παιδιά μας ή τους γονείς μας, για να μιλήσουμε, να παίξουμε ένα παιχνίδι ή ακόμα και να μαγειρέψουμε μαζί…. Μπορούμε να βρούμε πολλούς τρόπους για να διασκεδάσουμε χωρίς να χρειαζόμαστε ιδιαίτερα χρήματα. Αρκεί να έχουμε την κατάλληλη διάθεση και να αφήσουμε τη φαντασία μας να δουλέψει.

Μένοντας μάλιστα στην πόλη, μας δίνεται η δυνατότητα να επισκεφτούμε γωνιές που έχουμε ξεχάσει ή να ανακαλύψουμε καινούργιες, κάνοντας βόλτες στους δρόμους και απολαμβάνοντας τους γιορτινούς στολισμούς. Οι δήμοι έχουν εκδηλώσεις που ενδιαφέρουν μικρούς και μεγάλους και τις οποίες μπορούμε να παρακολουθήσουμε χωρίς κόστος. Επίσης, επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους δεν κοστίζουν ιδιαίτερα και είναι επιμορφωτικές για όλες τις ηλικίες.

Όσοι έχουν παιδιά ίσως νιώθουν ακόμα μεγαλύτερο άγχος, γιατί αισθάνονται έντονη την ανάγκη να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους προκειμένου να είναι «καλοί γονείς». Τα Χριστούγεννα, άλλωστε, είναι αφιερωμένα σε εκείνα. Τα περισσότερα παιδιά είναι απαιτητικά όσον αφορά τα δώρα και τα υλικά αγαθά γιατί έτσι έχουν μάθει από τους γονείς και τους συγγενείς τους, που τους παρέχουν τα πάντα. Ωστόσο, η ικανοποίηση από τα δώρα είναι συνήθως στιγμιαία, αφού σύντομα τα βαριούνται. Άλλωστε, παίρνουν τόσα παιχνίδια και ρούχα όλο το χρόνο, που μερικά ακόμη δεν τους προσθέτουν κάτι το ιδιαίτερο. Τα παιδιά όμως είναι προσαρμοστικά και ευέλικτα, ενώ μιμούνται τους μεγάλους στις συνήθειες που ακολουθούν. Επίσης, αυτό που έχουν ανάγκη πάνω απ’ όλα είναι η προσοχή και η αγάπη των γονιών τους. Αν λοιπόν οι γονείς είναι ειλικρινείς με τα παιδιά τους ως προς τις οικονομικές τους δυνατότητές, εκείνα θα καταλάβουν. Αν οι μεγάλοι αλλάξουν τον τρόπο που προσδιορίζουν τα «χαρούμενα Χριστούγεννα» και δώσουν έμφαση στις σχέσεις και στη συνεύρεση με αγαπημένα πρόσωπα, τα παιδιά πολύ ευχαρίστως θα ακολουθήσουν και θα είναι ευχαριστημένα.

Τέλος, καθώς το νόημα των Χριστουγέννων παραπέμπει στην αγάπη και την ελπίδα, ένας τρόπος για να μπούμε στο κλίμα είναι ο εθελοντισμός. Έτσι, μπορούμε να προσφέρουμε χωρίς να επιβαρυνόμαστε οικονομικά και να αισθανθούμε τυχεροί για όσα έχουμε, βλέποντας τους συνανθρώπους μας που πραγματικά υποφέρουν και βρίσκονται σε πολύ χειρότερη από μας κατάσταση.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΛΑ!

Από την Χριστίνα Σαμαράκη